Bakım dolabınızdaki şampuan, krem ya da losyonun son kullanma tarihine en son ne zaman baktınız? Bu soruyu gündeme getiren tirassepetim.com’dan Ebru Genç, “Süresi dolmuş bir ürün, fayda yerine cilt bariyerine zarar verebilir” uyarısıyla tarih kontrolünün atlanmaması gerektiğini vurguluyor. Hem bebek saç bakım ürünleri hem de geniş yelpazeli kadın kişisel bakım ürünleri için geçerli olan risk ve önlemler, aşağıdaki başlıklarda ele alınır.
Mikrobiyal Kontaminasyon ve Enfeksiyon Riski
Kısa giriş: Koruyucu maddelerin etkinliği tarih ilerledikçe azalır; mikroorganizmalar çoğalarak ürün güvenliğini tehlikeye atar.
- Bakteri üremesi: Özellikle su bazlı kremler, açıldıktan sonra 12–24 ay içinde koruyucu desteğini kaybeder.
- Küf ve maya: Maskara ve likit fondöten gibi aplikatörü doğrudan tene temas eden ürünler küf sporlarına açık hâle gelir.
- Göz ve cilt enfeksiyonu: Kontamine olmuş şampuan veya losyon, konjonktivit ve dermatit oluşumunu tetikleyebilir.
Aktif Bileşen Potansiyelinin Düşmesi
Kısa giriş: Etkin maddeler, oksijen ve ışık maruziyetiyle yapı değiştirerek beklenen performansı gösteremez.
- Vitamin C ve peptitler: Oksitlenerek renk değiştirir; antioksidan desteği azalır.
- UV filtreleri: Fotostabil olmayan filtre yapıları, güneş koruması sunamaz hâle gelir.
- Bitkisel özler: Aroma kaybı ile birlikte anti-inflamatuar etkinlik belirgin biçimde zayıflar.
Bebek Ürünlerinde Artan Hassasiyet
Kısa giriş: Bebek derisi, yetişkin cildine göre beş kat daha ince ve geçirgendir; son kullanma tarihi güncel olmayan formüller risk katsayısını yükseltir.
- Alerjen maruziyeti: Düşük koruyucu konsantrasyonu, pişik kreminde bakteri çoğalmasına ve isilik riskine yol açar.
- pH dengesizliği: Tarihi geçen bebek şampuanı, göz yakmayan formül yerine tahriş edici hâle gelebilir.
- Sterilite önceliği: Damla formunda saç toniği gibi ürünler, açıldıktan sonra kısa sürede tüketilmelidir.
Kadın Kişisel Bakım Ürünlerinde Performans ve Estetik Kayıp
Kısa giriş: Serum, tonik, saç bakım yağı gibi ürünlerde stabilite bozulması hem etkiyi hem kullanım keyfini düşürür.
- Koku bozulması: Oksitlenen parfüm yağları ağır ve keskin bir kokuya döner.
- Doku değişimi: Emülsiyon kırılması, kremi topaklandırarak uygulamayı zorlaştırır.
- Renk sapması: Serumda turuncu-kahverengi renk, antioksidan kapasitesinin tükendiğine işaret eder.
Güvenli Kullanım ve Takip Yöntemleri
Kısa giriş: Son kullanma tarihini kontrol etmek tek başına yeterli değildir; depolama ve kayıt alışkanlığı da korunma kalkanını tamamlar.
- PAO (Period After Opening) işaretine dikkat: Açıldıktan sonra 6M, 12M gibi semboller, raf ömrünü netleştirir.
- Serin ve karanlık ortam: 15–25 °C aralığında saklanan ürünler stabilitesini daha uzun korur.
- Etiketleme alışkanlığı: Ürün kapağına ilk açılma tarihi küçük bir çıkartmayla not edilmelidir.
- Paylaşımdan kaçınma: Ruj ve göz kalemi gibi direkt temas eden ürünler, hijyen riskini paylaşarak katlar.
Kısacası, bakım rutininin görünmeyen kahramanı son kullanma tarihidir. Hem bebek hem yetişkin segmentindeki ürünleri bilinçli kontrol ederek, cilt sağlığını korumak ve ürün performansından tam verim almak mümkündür.
